نهمین سلسله نشست هایی بینات
مشکل در تبدیل سیاست‌ها به قانون است
مهندس سید مرتضی نبوی: مجلس حلقه اتصال سیاست‌های کلی به نظام برنامه‌ریزی کشور است
به گزارش پایگاه خبری متد (Mtod.ir)، نهمین پیش‌نشست از سلسله نشست‌های همایش ملی بینات با موضوع «آسیب‌شناسی اجرای سیاست‌های کلی نظام»، با سخنرانی مهندس سید مرتضی نبوی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، و با دبیری علمی دکتر مهدی مقدسی، مدیرکل حقوقی مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی اجرای سیاست‌های کلی نظام، برگزار شد.
در ابتدای این نشست، دکتر مقدسی با طرح سؤالات کلیدی نظیر «آیا مشکل عدم اجرای سیاست‌های کلی از قانون نشأت می‌گیرد یا از مجری؟»، «آیا اساساً تبدیل سیاست‌ها به قانون شرط اجرای آنهاست؟»، زمینه بحث را برای تحلیل دقیق‌تر فراهم نمود.
سیاست‌های کلی؛ ادبیاتی منحصر به جمهوری اسلامی
در بخش اصلی نشست، مهندس نبوی با اشاره به جایگاه ویژه سیاست‌های کلی در نظام جمهوری اسلامی اظهار داشت:
«در ادبیات جهانی کمتر نمونه‌ای مشابه سیاست‌های کلی داریم؛ شاید بتوان گفت ایران قوی‌ترین ادبیات و تجربه را در این زمینه دارد. اما مشکل ما نه در تدوین سیاست، بلکه در تبدیل آن به قانون است.»
وی ادامه داد:
«مجلس بهترین جایگاه برای اتصال سیاست‌های کلی به نظام برنامه‌ریزی کشور است. اگر موفق به قانون‌گذاری مؤثر بر اساس سیاست‌های کلی شویم، آن‌ها وارد چرخه عملیاتی کشور خواهند شد.»
قانون‌گذاری؛ پیش‌نیاز تحقق سیاست‌های کلی
نبوی با اشاره به اهمیت نقش مجلس و وظیفه اجرایی دولت خاطرنشان کرد:
«مجلس مسیر حرکت دولت را تعیین می‌کند. دولت مجری مصوبات مجلس است، و در صورت تصویب قوانین منطبق با سیاست‌های کلی، نهادهایی همچون قوه قضائیه، سازمان بازرسی کل کشور و مجلس می‌توانند بر حسن اجرای آن نظارت کنند.»
فراوانی سیاست‌ها؛ مانعی برای اجرای مؤثر
وی در ادامه با نقد تعدد و پراکندگی سیاست‌ها گفت:
«حجم بالای سیاست‌های کلی مانعی جدی برای نظارت کارآمد است. گاهی با انبوهی از سیاست‌ها مواجه هستیم که قابلیت پیگیری و ارزیابی مؤثر را از میان می‌برد.»
سه مبنای تدوین سیاست‌های کلی
مهندس نبوی تدوین سیاست‌های کلی را منوط به سه زمینه اساسی دانست:
-
پاسخ به یک مسئله ملی
-
مدیریت یک بحران خاص
-
کشف فرصت‌های داخلی، منطقه‌ای یا بین‌المللی
وی تأکید کرد: «سیاست‌های کلی نباید صرفاً تولید مستند باشند؛ بلکه باید در بستر یک هدف مشخص و راهبردی تولید و سپس وارد نظام تقنینی شوند.»
ساختار معیوب بودجه؛ نمونه‌ای از چالش‌ها
در بخش دیگری از سخنان خود، وی به انتقاد از وضعیت بودجه‌ریزی کشور پرداخت و گفت:
«ساختار بودجه دچار ایرادات بنیادین است. گاهی با بهانه‌هایی مانند سال انتخابات، دولت حجم بودجه را ۷۰ تا ۸۰ درصد افزایش می‌دهد که با سیاست‌های کلی و عدالت اقتصادی همخوانی ندارد.»
میزان تحقق سیاست‌ها؛ کمتر از انتظار
در پاسخ به پرسشی درباره درصد تحقق سیاست‌های کلی، مهندس نبوی عنوان کرد:
«ارزیابی دقیقی ارائه نشده، اما به نظر می‌رسد بخش اندکی از سیاست‌ها عملیاتی شده‌اند. این موضوع نیازمند بازنگری جدی در عملکرد مجمع تشخیص و برنامه‌ریزی مؤثرتر در مجلس است.»
بینات؛ مسیری برای هم‌افزایی راهبردی
گفتنی است این نشست با حضور جمعی از اساتید، مسئولان و نخبگان دانشگاهی در راستای برگزاری همایش ملی بینات و با همکاری مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی اجرای سیاست‌های کلی نظام و سازمان بسیج دانشجویی برگزار شد.
برای آشنایی بیشتر با اهداف و برنامه‌های این سلسله نشست‌ها، به پایگاه رسمی Mtod.ir مراجعه نمایید.
دیدگاهتان را بنویسید